دانش‌آموختگان مبارز ترکمن

پس از شکست قیام استبداد ستیزانه ترکمن‌ها به رهبری عثمان آخوند در سال 1304 ترکمن صحرا به یکی از تاریکترین‌ترین دوران خود وارد گردید. اسکان اجباری عشایر ترکمن، بیگاری وسپس مبارزه با آگاهی ملی و شعائر قومی مذهبی در دستور کار عوامل رضاخان در منطقه قرارگرفت. منطقه‌ای که در حکومت نظامی قرار داشته و ورود و خروج افراد به منطقه تنها با اجازه فرمانداری نظامی ممکن بود. در این شرایط رضاخان  و عواملش در منطقه برای از بین بردن روحیه مبارزه طلبانه ترکمن‌ها و هضم فرهنگ و منش ترکمن در فرهنگ غالب به پیاده کردن برنامه‌هایی پرداختندکه افکار شوونیستی و پان فارسیستی در آن موج می‌زد، از جمله این که دست به ایجاد مدارسی به شکل نوین زدندکه هرچند در دراز مدت موجب بالا رفتن سطح دانش و بینش مردم منطقه گردید اما اساساً در جهت تربیت نونهالان ترکمن بر طبق برنامه‌های حکومت پهلوی و تبدیل آنان به افرادی بی‌هویت و مستحل شده در قومیت فارس بود تا بدین ترتیب مسئله ترکمن‌صحرا و تفاوت‌های فرهنگی مذهبی و... آن از دیگر نقاط ایران را از ریشه حل نمایند. این مدارس اصولاً به صورت پادگان کودکان اداره می‌گردید و دانش‌آموزان به‌خاطر کوچکترین خطایی سخت مورد تنبیه قرار گرفته و مجازات می‌شدند. حرف زدن به زبان ترکمنی به‌شدت ممنوع بوده و مجازات سختی داشته است.

ادامه مطلب ...

مختصر تاریخ روابط سیاسی ترکمنهای ایران با حکومت مرکزی

مختصر تاریخ روابط سیاسی ترکمنهای ایران با حکومت مرکزی

«ازعهد صفوی تا دوره پهلوی»

      گردآوری و تلخیص از: عیدمحمد مفیدی        

مقدمه:

بنا به افسانه ترکمنها همه آنها از نسل اغوزخان هستند به همین خاطر به اغوز‌ها معروف بودندکه از قرن یازدهم میلادی به ترکمان‌ معروف شدندکه نام «ترکمان» یا «ترکمن» میراثی ماندگار برای ترکمنهای امروز در سرزمینهای گوناگون از قبیل (ایران،ترکمنستان،افغانستان و عراق ،ترکیه،سوریه ) می باشد. ترکمن‌های شرق ایران (ایران، ترکمنستان، افغانستان) نسبت به ترکمن‌های غرب (عراق ـ  سوریه ـ ترکیه) از جنبه‌های گوناگون تاریخی و قومی به همدیگر نزدیکتر‌ هستند چرا که ترکمن‌های غرب( از نسل‌ ترکمن‌های آق‌قویونلو و قره‌قویونلو) هستند چندین قرن پیش‌تر با مهاجرت به غرب ایران و جدائی از سرزمین آبا و اجدادی، مسیر تاریخی متفاوتی را طی کردند که قطعاً این جدایی بر جنبه‌های گوناگون فرهنگی آنان بی‌تأثیر نبوده است. بعد از ایجاد حکومت صفویه در ایران این جدایی عمیقتر نیز شده است، البته ترکمن‌ها در روی کار آمدن و ادامه حکومت صفویها نقش خیلی مهمی داشتند. ایجاد حکومت صفویه در ایران باعث بروز تحولات بسیار عمیقی در ایران و ممالک اطراف شده است و تدریجاً باعث شده که روابط ترکمن‌های غرب با ایران و سرزمین‌ پدری ترکمن‌ها قطع شود. ترکمن‌ها بعد از اسلام در ایجاد قریب به اتفاق حکومت‌های ایرانی و حتی بعضی از نقاط جهان اسلام تاثیر اساسی داشتند که بعد از صفویه تأثیرگذاری آن تدریجاً کم شده تا حدی که در دوران معاصر به صفر رسیده است.

ادامه مطلب ...

مراسم دهمین سالگرد شهید معمی هلاکو

پنج‌شنبه هفتم بهمن دهمین سالگرد درگذشت معمی هلاکو  در منزل آن بزرگوار در گنبد برگزار گردید.

ادامه مطلب ...

مراسم دهمین سالگرد شهید اترک طیار

پنجم بهمن مراسم بزرگداشت دهمین سال مرحوم اترک طیار نماینده‌ی گنبد در سالن مشکاه برگزار گردید.

ادامه مطلب ...

کهنه داستان زارعین محروم دوزالوم

موقعیت روستا:

دوزالوم یکی از روستاهای بزرگ نوار مرزی دهستان اترک بخش داشلی‌برون می‌باشد که قدمت یکجانشینی آن بیش از هشت دهه است و قبل از سال 1305 به صورت نیمه کوچ‌نشینی تنها در فصل‌هایی از سال طوایف مختلف یموت در فاصله‌ی یک کیلومتری شرق رود اترک ساکن می‌شوند هم اکنون با وجود مهاجرت‌های بی‌رویّه‌ی اهالی روستا به شهر گنبد و بعضاً آق قلا حدود 320 خانوار تقریباً بیش از (2000) دو ‌هزار نفر جمعیت دارد و از چهار قسمت اُزبک آباد در ضلع جنوبی و دوزالوم شمالی (مرکزی) و جنوبی و الیاس‌حاجی در قسمت شمالی تشکیل شده و با گنبد 50 (پنجاه) کیلومتر فاصله دارد و نزدیکترین روستای مرزی به گنبد محسوب می‌شود و شمالاً به روستای شوردگش و داشلی برون و جنوباً به روستای دانشمند و سدّ دانشمند و پیشک‌دفه و شرقاً به روستای قره‌ماخر و قره‌جه دونگ و غرباً به نوار مرز اترک با فاصله‌ی 5/1 کیلومتری وصل می‌باشد.

ادامه مطلب ...

چند سئوال از نماینده گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی

آقای رستگار شما نماینده و امین مردم گنبد و حومه در مجلس هستید. یعنی شما منتخب مردم می‌باشید پس شهروندان گنبدی قانوناً حق دارند از شما سؤال بکنند که طی سه سال چه کارهایی انجام داده‌اید؟ و چه مشکلاتی پیش روی بوده خدای ناکرده از وظایف اصلی‌تان عدول نکرده‌ باشید.

ادامه مطلب ...

نام‌های بی‌مسما در ترکمن‌صحرا

ایران کشوری است که از اقوام مختلفی تشکیل یافته و هر ملتی نیز در قسمتی از این کشور زندگی می‌نمایند و با توجه به این مهم استان‌های مختلفی براساس تجمع ملل و قومیت‌ها در هر منطقه تشکیل یافته است. آذربایجان، بلوچستان، کردستان، لرستان و ... که هر کدام بیانگر ملیت عمده ساکن در آن منطقه می‌باشند. هر چند در این خصوص درمورد ترکمن‌ها اجحاف تاریخی صورت پذیرفته، اما در نبود استان مختص به ترکمن‌ها منطقه زندگی ملت ترکمن با عنوان ترکمن‌صحرا شناخته می‌شود. در این مقاله اجمالاً به بررسی اثرات نامگذاری تحمیلی و غلط برخی از شهرها و روستاهای ترکمن صحرا در دوره پهلوی پرداخته شده که امروزه نیز متاسفانه پیامدهای آن در جامعه ما نمود بارزی دارد.

ادامه مطلب ...

شهر کاشغر

اولین حکمران دولت قره خانلوهای شرق سلیمان ارصلان‌خان بن یوسف می‌باشد که مابین سالهای ۱۰۳۱ و۱۰٥٦ این دولت را اداره کرده است. او با دادن اهمیت به علم و دانشمندان شناخته شده و در گرایش جوامع ترک به دین اسلام تلاش فراوانی به خرج می داد . کما اینکه در دوره او دهها هزار ترک به دین اسلام مشرف گردیدند.

ادامه مطلب ...

رباعی از مولانا در خصوص زبان مادری

* * * * 

آن یکی گر نیم نان گم کرده است

آن دیگر نیم جهان گم کـرده است

* * * * 

زهـــرباشد شیـرمادر بـــــر کسی

کــو زبان مادران گــــم کرده است

* * * *